Przewodnik kulinarny po pierwszych 18. miesiącach

Podczas pierwszych miesięcy życia Twoje dziecko potrzebuje właściwie tylko Twojego pokarmu lub mleka modyfikowanego. Pokarm ten zapewnia mu wszystkie substancje niezbędne do prawidłowego rozwoju. Jak należy postępować, gdy przyjdzie czas na włączenie do diety pokarmów stałych? Kiedy właściwie nadchodzi ten odpowiedni moment? Jakie kroki podjąć? Wszystkiego dowiesz się w poniższym przewodniku.

Od narodzin do 5. miesiąca

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka przez pierwsze 6 miesięcy jego życia. Znajdują się w nim przeciwciała, które chronią maleństwo przed infekcjami. Karmienie piersią ponadto pomaga wytworzyć i wzmocnić więź między matką a dzieckiem. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy wzrasta ryzyko pojawienia się alergii pokarmowych, mleko matki jest jedynym pokarmem, na który możemy liczyć podczas pierwszych miesięcy życia dziecka.

Zalety mleka matki:

• jest zawsze pod ręką
• ma temperaturę odpowiednią do podania
• jego skład jest całkowicie bezpieczny dla dziecka
• jest za darmo :)

Jeśli jednak matka nie może karmić piersią, można spokojnie sięgnąć po mleko zastępcze, którego skład został odpowiednio dopasowany do potrzeb dziecka. Mleko modyfikowane zawiera szereg najpotrzebniejszych witamin i minerałów, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka. W ciągu pierwszych miesięcy, o ile dziecko z ważnych przyczyn nie może być karmione piersią należy stosować specjalne mleko początkowe, które jest dostosowane do diety noworodków.

Od 5. do 7. miesiąca

Jeśli chcesz, by Twoje dziecko powoli zaczęło odkrywać świat smaków, zacznij zaznajamiać je z delikatnymi w smaku warzywami – marchewką, pietruszką, dynią, koperkiem czy ziemniaczkami. Jeden posiłek, zmień na warzywka, np. obiad. Na początku wprowadzaj tylko jedno warzywo, by maluszek stopniowo przyzwyczajał się do nowych pokarmów. Unikaj ciężkostrawnych warzyw, które powodują wzdęcia. Jeśli te pierwsze warzywka będą dobrze tolerowane przez Twojego dzieciaczka, możesz po tygodniu zacząć wprowadzać kolejne warzywo – np. ziemniaczki. Jeśli i z tym sobie świetnie poradzi, po kolejnym tygodniu przygotuj mu pierwszy mięsny posiłek – drobiowy, wołowy lub cielęcy.

Pierwsze dania

Mniej więcej własnie między 5. a 7. miesiącem  zaczyna się wprowadzać pierwsze pokarmy stałe. Niezawodne są tutaj gotowe dania w słoiczkach, tzw. pierwsze łyżeczki. Niektóre maluchy najchętniej jadłyby to co ich rodzice, najlepiej prosto z ich talerzy, inne natomiast w ogóle nie wykazują zainteresowania cudzym posiłkiem – liczy się tylko ich własny słoiczek. Jakie dania wybierać?

Słoiczki są zazwyczaj naprawdę dobrze opisane. Znajduje się na nich zalecany wiek i skład. tzw. pierwsze łyżeczki, czyli dania przygotowane jako absolutnie pierwsze pokarmy stałe, należy podawać stopniowo. Zacznij od 2-3 łyżeczek. Samo karmienie łyżeczką będzie niesamowitą nowością dla dziecka, więc i z tym będzie musiało się oswoić. Stopniowo zwiększaj porcje, a z czasem Twój maluch przyzwyczai się do nowych smaków.

Wielu rodziców już na początku spotyka się z dylematem – gotować czy kupować gotowe dania. Przygotowywanie pokarmu w domu ma swoje bezsprzeczne plusy – wiesz dokładnie co znajduje się w posiłku i możesz osobiście wybrać składniki. Z drugiej strony jednak gotowanie zajmuje sporo czasu, a przygotowany posiłek nie zawsze będzie odpowiednio zbilansowany. Gotowanie samemu w domu ma sens, jeśli warzywa będące składnikami dania, uprawialiśmy sami lub pochodzą z eko upraw. Niestety żywność bio jest znacznie droższa od tej sprzedawanej w marketach i w rezultacie rozwiązanie może okazać się o wiele bardziej kosztowne. Gotowe dania muszą przejść szereg kontroli, zanim trafią do sklepów, więc o bezpieczeństwo swego maluszka nie musisz się martwić.

Najlepszym rozwiązaniem będzie połączenie obu opcji – gotowanie w domu i podawanie gotowych dań. Dzięki temu zapewnisz dziecku różnorodność, a siebie odciążysz trochę (również finansowo). Jeśli gotujesz w domu, wybieraj produkty lokalne, nieuprawiane na nawozach sztucznych. Nie dodawaj gotowych mieszanek przypraw i cukru.

Przepisy na pyszne dania dla maluchów znajdziesz na naszym blogu w dziale kulinaria.

Kaszki

Między 5. a 8 miesiącem możesz powoli wprowadzać kaszki mleczne do jadłospisu dziecka. Najlepiej zacząć podawać je w miejsce wieczornego mleczka. Do pierwszych porcji możesz dodawać jeszcze trochę własnego pokarmu lub mleka modyfikowanego, później jednak sama kaszka w zupełności wystarczy. Kaszki dla dzieci zawierają wiele cennych składników odżywczych i wapnia – niezbędnego do prawidłowego rozwoju zębów i kości.

Powyżej 7. miesiąca

Zazwyczaj na tym etapie bez problem możesz zastąpić kolejne karmienie na posiłek stały – kaszkę. Możesz wybierać już także kaszki owocowe, choć nie zaleca się jeszcze smaków opartych na kwaśnych owocach takich jak np. ananas czy mandarynka. Nie wiesz jaki smak wybrać? Zapytaliśmy mam o to, które kaszki najbardziej smakują ich dzieciom. Zobacz ranking >>

Powyżej 8. miesiąca

To bardzo dobry moment na to, by poranną kaszkę powoli zastępować kromką chleba z masłem. Jeśli dziecko reaguje pozytywnie na zmianę, możesz powoli dodawać warzywa czy delikatne wędliny. Kanapeczki krój na małe kawałki, by dziecko lepiej sobie z nimi poradziło.

Przy przygotowywaniu obiadu nie musisz już miksować wszystkiego blenderem. W przypadku ziemniaczków czy dobrze ugotowanych warzyw wystarczy zwykłe rozgniecenie widelcem.

Na kolację możesz podawać maluchowi np. kanapeczkę z plasterkiem sera żółtego lub szynki albo po prostu miękkie ugotowane warzywa.

Od 12. do 18. miesiąca

Powoli możecie zacząć przechodzić na klasyczny, tzw. dorosły system, czyli 3 główne posiłki dziennie + małe przekąski między nimi. Twój maluch będzie się już uczył samodzielnie jeść i pić.

Szybko docenisz fakt, że już nie musisz przygotowywać każdego posiłku osobno – dzieci w tym wieku mogą już spożywać bardzo wiele różnorodnych produktów. Uważaj jednak na pokarmy, które mogą wywoływać wzdęcia.

Na tym etapie maluch 1-2 razy w tygodniu powinien jeść mięso i ryby. W przypadku makaronu zaleca się raczej wybór tego pełnoziarnistego. Oczywiście nie może zabraknąć łakoci. Wybieraj jednak produktu bez cukru lub chrupki kukurydziane. Jeśli Ty również będziesz wcinać takie przekąski, Twoje dziecko bardzo szybko się do nich przekona.

Maluszki między 1. a 2. rokiem życia powinny pić ok. 600 ml płynów dziennie. Tutaj zalecamy przede wszystkim wodę dla niemowląt, soki lub niesłodzone herbatki, np. rumiankową czy o smaku kopru.

Uwaga na miód!

Choć wszyscy wiemy, że miód to bogate źródło składników odżywczych, rewelacyjna alternatywa dla słodzenia cukrem i nieoceniony pomocnik w walce z przeziębieniem, dla dzieci, które nie ukończyły jeszcze roku to produkt zakazany. Dlaczego?

Miód jest produktem naturalnym, który może zawierać bakterię Clostridium botulinum – niebezpieczną dla młodego organizmu Twojego dziecka. W efekcie zarażenia, może dojść u maluszka do rozwinięcia się ciężkiej choroby zwanej botulizmem dziecięcym. Ta sama bakteria jest odpowiedzialna za rzadkie, ale jednak pojawiające się u ludzi zatrucie tzw. jadem kiełbasianym.

Zachowaj szczególną ostrożność:

Po ukończeniu 12. miesiąca twoje dziecko może spożywać naprawdę wiele pokarmów. Należy jednak unikać orzechów, porzeczek lub nasion słonecznika, ponieważ wywołują one wzdęcia.

Podsumowanie

• Do 5. miesiąca – pokarm matki bądź mleko modyfikowane,
• Od 5. miesiąca – dania warzywne, ziemniaczane czy mięsne obiadki drobno rozdrobnione mikserem lub gotowe w słoiczkach,
• Od 6. miesiąca – kaszki mleczne,
• Od 7. miesiąca – kaszki owocowo-zbożowe,
• Od 8. miesiąca – przechodzenie na pokarmy stałe
• Od 10. miesiąca – stopniowe przejście na system 3 posiłków dziennie i drobnych przekąsek między nimi.

Nasza wskazówka:

Niektóre dzieci bardzo nieufnie podchodzą do nowych pokarmów. Aby je jakoś przekabacić postaraj się uatrakcyjnić posiłek, układając go w wesołe kształty np. uśmiechniętej buzi czy zwierzątek.