Metoda, która zmieniła spojrzenie rodziców i specjalistów na wychowywanie i rozwój dziecka. Ulubiony temat nowoczesnych matek. Wyzwanie dla producentów zabawek. Na czym polega fenomen tej metody? Zapytaliśmy specjalistę.
Na czym polega metoda Montessori
Maria Montessori, włoska lekarka, pedagog, która podczas swojej pracy zawodowej miała okazję pracować z dziećmi różnych ras i narodowości, pochodzących z różnych klas społecznych o różnym statusie. I chyba taka różnorodność spowodowała, że lekarka poświęciła swoje życie odkrywaniu potrzeb i możliwości dzieci, co stało się jej swoistą pasją.
Dzięki temu powstała pedagogika Montessori, której głównym nurtem jest rozwój dziecka poprzez doświadczanie świata, a zadaniem pedagogów i rodziców jest oswajanie otaczającego świata i towarzyszenie naszym pociechom w podjętej przez nich wędrówce.
A zatem drodzy rodzice, nie wyręczajcie Waszych Pociech i nie traktujcie ich jak maleńkie dzieci, które jeszcze niewiele rozumieją, nic nie potrafią i lepiej, żeby nie próbowały, bo mogą zrobić sobie krzywdę. Taka nadopiekuńczość znacznie ogranicza możliwości rozwojowe Waszych dzieci, hamuje ich potencjał i kreatywność. A że każdy z nas lubi przyzwyczajać się do dobrego, to wyręczanie w podstawowych czynnościach i brak możliwości uczenia się na błędach może doprowadzić do tego, że wychowamy dziecko nieśmiałe, zagubione, niepewne własnych umiejętności, a nawet leniwe, bo skoro mama wszystko za mnie zrobi, to czemu z tego nie korzystać.
Pamiętajcie, że socjologicznie empatię i socjalizację kształtuje się do 3 roku życia, a zatem wszystko to, czego dziecko w tym okresie doświadczy, zaprocentuje w okresie dorastania.
Korzyści
Podążanie za metodą montesoriańską od wczesnego rozwoju dziecka pozwala na wychowanie Dzieci skoncentrowanych na swoich zadaniach, dążących do samodzielności, budujących wiarę w siebie i z ufnością patrzących na świat. Dzieci odpowiedzialnych, umiejących współczuć drugiemu, chętnych do pomocy i wykazujących się dużą inicjatywą społeczną. Dzieci pełnych cierpliwości i nie poddających się w swoich staraniach. Dzieci wiedzących czym jest szacunek i honor, umiejących to wyrazić wobec siebie i innych. A przede wszystkim dzieci szczęśliwych i radosnych!
Otoczenie dziecka
W podejściu Montessori najważniejsze jest Dziecko, a zadaniem opiekuna jest przygotowanie otoczenia, w którym dziecko będzie doświadczać i się rozwijać. Na czym ma polegać przygotowanie otoczenia? Na prostocie, przystępności, pięknie i porządku. Pomoce, z których chce skorzystać dziecko powinny być ułożone w jego zasięgu, dobrze, by były zawsze ma swoim miejscu. Dziecko powinno mieć jasno i prosto określone zasady, natomiast należy pozostawić mu wolność w doborze techniki, narzędzi, czy drogi do celu. Najwyższą umiejętnością rodzica czy opiekuna jest zaś czynna obserwacja i w miarę możliwości coraz rzadsza interwencja w poczynania Dziecka w miarę jego rozwoju. Opiekun powinien również pozostawać do dyspozycji Maluszka, gdy tylko Dziecko tego potrzebuje oraz zachęcać do działania i podejmowania prób.
Ciekawą pozycją dla zainteresowanych tą metodą rozwoju rodziców jest książka Susan Stephenson Radosne Dziecko (tyt. org. The Joyful Child) – jest to krótki przewodnik napisany przez dyplomowaną nauczycielkę Montessori.
Zalety metody Montessori
Dlaczego warto zainteresować się tą metodą? Przede wszystkim dlatego, że nie skupia się tylko na klasycznych modelach inteligencji, a rozwija indywidualne cechy osobowości, charakter i zainteresowania. Nie „szufladkuje” dzieci w umiejętnościach słownikowo-leksykalnych i matematycznych, a pozwala znaleźć własną ścieżkę rozwoju i doświadczać świata dzięki różnym zmysłom. Ponieważ nie narzuca z góry określonego kierunku, tempa i rozwiązania, wzmacnia poczucie własnej wartości, wiarę we własne siły i samodzielność. Uczy cierpliwości, pracy w ciszy. Poprzez pracę w grupach mieszanych, gdzie dzieci starsze wspierają tych młodszych, dzieci lepiej rozwinięte służą pomocą tym słabszym, dzieci uczą się empatii, współpracy i współdziałania w grupie. A przy tym wszystkim każde rozwija się według własnych możliwości i we własnym tempie, podejmując zadania, do których czuje się wewnętrznie gotowe.
Na co zwrócić uwagę?
Jak w każdym innym zawodzie, również nauczyciele to nie zawsze są to osoby pracujące z pasją i z powołania, a zatem decydując się na tok kształcenia metodą Montessori, warto zasięgnąć opinii w środowisku o funkcjonowaniu danego przedszkola czy szkoły. Kolejną kwestią do rozważenia jest funkcjonowanie dziecka w strukturze szkolnej w Polsce, gdyż na tą chwilę nietrudno znaleźć przedszkola i szkoły podstawowe działające tą metodą, z gimnazjum jeszcze nie będzie większych problemów, ale o liceum pracujące metodą Montessori już niezwykle trudno. Dlatego też na każdym etapie edukacyjnym Waszej pociechy warto zastanowić się nad tym, jak poradzi sobie jeśli będzie musiało wrócić do tradycyjnej struktury szkolnej.
Oligofrenopedagog
Agnieszka Żywina,
prezes Stowarzyszenia Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych “Światełko”
1 komentarz