Twoje dziecko wymawia ybka zamiast rybka? Zauważyłaś, że ma problem z wymową albo ze znalezieniem słowa, gdy tymczasem jego rówieśnicy zaczynają już mieć całkiem spory zasób słów?
Możliwe, że w przypadku Twojego dziecka nie nie chodzi o żaden poważny problem, a jedynie jest troszeczkę w tyle, ale dla zyskania pewności przygotowaliśmy dla Ciebie przegląd podstawowych zaburzeń mowy u dzieci. Jak się objawiają i co może je powodować?
Dlaczego praca z językiem jest ważna?
Rozwój ruchliwości języka, jamy ustnej i warg jest podstawową częścią rozwoju maluszka. Tak samo jak rozwój mięśni i koordynacji nóg prowadzi do pierwszych samodzielnych kroków, praca z językiem i mięśniami ust prowadzi do pierwszych słów.
Mięśnie jamy ustnej powinny się u dziecka prawidłowo rozwijać, aby mogło bez problemu jeść, pić i mówić. Oczywiście nie jest możliwe zaraz po pierwszym słowie rozpoczęcie kariery na Brodway’u, ale opóźnony rozwój mowy być sygnałem oznaczającym poważniejsze zaburzenia.
Zgoda, niektórzy rodzice są nadopiekuńczy i doszukują się zawsze problemów. Należy jednak wierzyć swojej rodzicielskiej intuicji. Jeśli masz jakiekolwiek podejrzenia, warto zwrócić się z nimi do pediatry lub logopedy.
Najczęstsze problemy związane z rozwojem mowy
- opóźnienie rozwoju mowy – dziecko nie mówi lub mówi bardzo mało, mimo iż osiągnęło już odpowiedni wiek
- niestaranna artykulacja – maluszek mówi niewyraźnie lub znacznie mniej wyraźnie niż jego rówieśnicy
- jąkanie, seplenienie, połykanie głosek, zastępowanie jednego dźwięku innym. W ciągu pierwszych lat życia niektóre zaburzenia mogą same zniknąć, ale mogą też narastać. Około 60% dzieci, które jąkają się, odziedziczyło tę wadę genetycznie.
- cofanie się mowy – występuje, gdy dziecko ucząc się nowych wyrazów, zapomina wcześniej poznane słowa.
Co może powodować te zaburzenia
- wady rozwojowe
- niewłaściwe nawyki – ssanie palca, obgryzanie paznokci, zgrzytanie zębami
- przerost migdałków – w wyniku tej dolegliwości język może poruszać się bardziej do przodu niż do tyłu. Maluszkowi, który dopiero uczy się mówić może to przeszkadzać w wydawaniu niektórych dźwięków.
- alergia – silna alergia również może być przyczyną zaburzonego rozwoju mowy, ponieważ zatkany nos zmienia brzmienie głosek i wpływa na słuch dziecka. Przez nią maluszek często chodzi z otwartą buzią, a jego język pchany jest do przodu.
- problemy ze słuchem – nawet w przypadku, gdy Twoje dziecko pozytywnie przeszło test przy narodzinach, jeśli masz jakiekolwiek podejrzenia, że ma problemy ze słuchem, warto wybrać się do lekarza na ponowne badanie
- starsze rodzeństwo – czasem, gdy dziecko ma starszego brata lub siostrzyczkę, nie dochodzi do głosu. Starsze rodzeństwo odzywa się za maluszka, a ten nie czuje później potrzeby mówienia za siebie. Staraj się namawiać swoje dziecko, żeby zawsze samo odpowiadało na pytania i wyrażało swoje potrzeby.
Jakie mogą być inne przyczyny
- rozszczepione podniebienie;
- wypadki np. samochodowy;
- uszkodzenie głowy lub mózgu;
- zapalenie opon mózgowych;
- zaburzenia psychiczne;
- zaburzenia społeczne.
Klika praktycznych wskazówek jak pomóc dziecku zacząć mówić
- mów do swojego dziecka od jego narodzin
- opowiadaj dziecku o tym co razem robicie, co będziecie robić
- rozmawiaj z nim o jego zabawkach – jak wyglądają, co się z nimi robi
- reaguj już na pierwsze gaworzenie
- czytaj mu codziennie książki dopasowane do jego wieku. Jeśli straci zainteresowanie treścią, opisuj obrazki
- patrz się na swoje dziecko, gdy mówi. Słuchaj uważnie, daj mu czas na wypowiedź, nie kończ zdań za nie
- nie przymuszaj dziecka do mówienia
